Nikola Tesla (1856-1943), genijalni srpsko-američki naučnik, fizičar, inženjer i pronalazač, podario je čovečanstvu ogroman broj značajnih izuma koji su ingenioznošću rešenja, univerzalnošću primene i pomeranjem mnogih naučnih i tehnoloških granica, izmenili sliku sveta oko nas. Priznanje za dostignuća Tesli je za života dodelila Kraljevina Jugoslavija.
Ličnost ovog poznatog naučnika i izumitelja srpskog porekla oduvek je privlačila pažnju, a njegova dostinuća učinila su da poštanske marke sa njegovim likom i patentima uvek izazivaju veliko interesovanje kolekcionara.
U dugoj istoriji naše filatelije, Nikoli Tesli se naša zemlja odužila još za njegovog života, objavljivanjem prigodnog izdanja poštanskih maraka povodom njegovog 80. rođendana.
Nacrt za izdanje od dve marke u dve boje, nominala 75 para, odnosno 1,75 dinara, koji prikazuje portret Nikole Tesle, delo je autora V. Filakovca, a marke su štampane u Državnoj markarnici Kraljevine Jugoslavije u Beogradu. Izdanje je u opticaj bilo pušteno 28. maja 1936. godine.
Mlada posleratna država, socijalistička Jugoslavija, objavila je prigodno izdanje povodom 100. godišnjice Teslinog rođenja. Izdanje je imalo čak četiri marke, u opticaj je pušteno 10. jula 1956. godine, a nacrti za ove marke delo su autora B. Lazarevića i B. Stanojčića.
Na marki nominale tadašnjih 10 dinara prikazan je Teslin indkucioni motor, na marki nominale 15 dinara transformator, na marki nominale 30 dinara telekomanda, dok je marka sa najvećom nominalom, 50 dinara, prikazivala lik Nikole Tesle iz mlađih dana. Izdanje je štampano tehnikom duboke raster štampe u Tiskarni „Ljudska pravica” u Ljubljani (Slovenija).
Kraj 20. i početak 21. veka donosi i znatnije interesovanje šire svetske javnosti za Teslin naučni rad i patente, njegov život i delo, pa se i Teslin lik češće pojavljuje na poštanskim markama naše zemlje, tada SR Jugoslavije.
Tako je 1993. godine u okviru prigodnog izdanja od četiri marke nominalnih vrednosti 40.000 dinara, pod nazivom „Znameniti ljudi”, među kojima je objavljena i marka sa portretom Nikole Tesle, rad akademske slikarke, mr Marine Kalezić. Izdanje je štampano tehnikom višebojnog ofseta u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.
U okviru prigodnog izdanja pod nazivom „U susret III milenijumu”, objavljenog na samom razmeđu vekova – 2. novembra 2000. godine, za koji je likovno rešenje dao akademski slikar Radomir Bojanić, na jednoj od šest maraka nominala 12 dinara, koje prikazuju najveća istorijska, naučna i tehnička dostignuća 20. veka, nalazi se i marka koja prikazuje, pored portreta našeg velikog naučnika Nikole Tesle, telegraf i telefon.
Izdanje je štampano tehnikom višebojnog ofseta u štampariji „Forum” u Novom Sadu, koja je odštampala i redovnu marku nominale 100 dinara na kojoj je prikazan portret Nikole Tesle, autora Radomira Bojanića. Ova marka u opticaj je puštena 19. marta 2001. godine.
Državna zajednica Srbija i Crna Gora objavila je 2006. izdanje od dve prigodne marke kao i prigodan blok povodom 150 godina od rođenja Nikole Tesle. Marke su nominalnih vrednosti 16,50 odnosno 46 dinara, ukupna nominalna vrednost bloka je 158 dinara a likovna rešenja delo su Marine Kalezić.
Na prvoj marki izdanja prikazan je portret velikog naučnika iz mlađih dana dok je na drugoj marki prikazan jedan od prvih Teslinih električnih motora, a u pozadini lik pronalazača u poznijem životnom dobu.
Dve prigodne marke i prigodan blok štampani su tehnikom višebojnog ofseta u štampariji „Forum”, a u opticaj su pušteni 26. maja 2006. godine.
Republika Srbija objavila je svoje prvo izdanje koje je za temu imalo lik i delo Nikole Tesle 21. juna 2016. godine. Reč je o izdanju pod nazivom „125 godina od patenta Teslinog transformatora” u okviru kojeg je objavljena jedna marka nominale 70 dinara sa motivom Teslinog transformatora i portretom velikog naučnika u pozadini.
Likovno rešenje za ovo izdanje uradila je Marina Kalezić, a štampano je tehnikom višebojnog ofseta u Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca u Beogradu.
U okviru zajedničkog izdanja Srbija – Indija iz 2018. godine, povodom 70 godina od uspostavljanja diplomatskih odnosa, objavljena je marka nominale 70 dinara na kojoj je kreator maraka, akademski slikar Boban Savić, prikazao portret Nikole Tesle.
Štampana je u novosadskoj štampariji „Forum”, koja je bila zadužena i za štampanje redovne marke iz 2019. godine, nominale 23 dinara, na kojoj je, kao motiv, takođe prikazan portret Nikole Tesle, ovog puta u likovnom rešenju Marine Kalezić.
U ovoj godini je u pripremi prigodno izdanje poštanskih maraka, koje za temu ima 65. godišnjicu Muzeja Nikole Tesle u Beogradu, a prema programu biće objavljeno 23. oktobra.
Autor: Pošta Srbije/RJ Srbijamarka
