Redovni član Srpske kraljevske akademije postao je u 31. godini života, svirao je violinu i predvodio muzičku družinu „Suz“ kroz boemski život Beograda, obožavao matematiku i astronomiju, bio je glavni šifrant srpske i jugoslovenske vojske, pisao zakone, objavio brojne pronalaske, udžbenike i načne radove, obišao Severni i Južni pol, a najviše od svega voleo je da – peca.
Svestranost srpskog matematičara Mihaila Petrovića Alasa i svetski domet njegovih radova glavni su razlozi što je Pošta Srbije pre dve godine izdala poštanske marke sa njegovim likom povodom 150. godišnjice od rođenja.
JP „Pošta Srbije” je prigodnom izdanju „Nauka” u 2018. godini posvetila karnet u koricama od četiri marke nominala po 23 dinara za svaku, na kojima su svoje mesto našli Anton Koh, Vladimir D. Laskarev, Stevan Bošković i Mihailo Petrović – Mika Alas. Sva četvorica dali su izuzetan naučni doprinos naučnoj misli i praksi srpske nauke.
Anton Koh je bio profesor geologije i mineralogije, autor prve monografije i geološke karte Fruške gore, Vladimir Laskarev bio je geolog i mineralog, predavač paleontologije na Beogradskom univerzitetu, upravnik Geološkog instituta SANU. Stevan Bošković bio je utemeljivač Vojnogeografskog instituta i suosnivač Geografskog društva sa Jovanom Cvijićem, načelnik Geografskog odeljenja Generalštaba Srpske vojske, osnivač Više geodetske škole Vojnogeografskog institua, dopisni član Srpske kraljevske akademije i redovni član SANU, napisali su za portal „Sowa media“ iz Pošte Srbije/RJ Srbijamarke.
Mihailo Petrović Alas je naučnik veoma zanimljive biografije. Rođen je u Beogradu, 6. maja 1868. Školovao se na Velikoj školi u Beogradu i, kao prvi stranac, u prestižnoj École Normale Supérieure u Parizu. Akademsku diplomu iz hemije stekao je 1891, iz matematike 1892, a iz fizike 1893. godine. Doktorat iz matematike odbranio je 1894. i iste godine postao profesor Velike škole (današnjeg Univerziteta u Beogradu), gde je 1895. osnovao Matematičku biblioteku, navode iz Pošte Srbije/RJ Srbijamarke
Za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije izabran je 1897. Od osnivanja Beogradskog univerziteta 1905. bio je redovan profesor, a dekan Filozofskog fakulteta u dva maha 1908-1910. godine. Impozantno svestran, izumeo je daljinar (1910), specijalno svrdlo (1913), brojčanik večitog kalendara (1917) i podmornički dubinomer (1918). Učestvovao je u naučnoj ekspediciji na severni polarni krug 1931. i 1933, a na južni 1935. Mobilisan je 1941, u 73. godini života, potom zarobljen, a iz zarobljeništva je pušten nedugo pred smrt, podsećaju iz Pošte Srbije/RJ Srbijamarke.
Objavio je veliki broj pronalazaka, naučnih radova, udžbenika i putopisa sa pomorskih putovanja. Svirao je violinu i predvodio muzičku družinu „Suz“, koja je sve do početka Drugog svetskog rata imala jedno od glavnih mesta u boemskom životu Beograda.
Pored zanimanja za raznovrsne teme u matematici, Mihailo Petrović Alas bio i pisac zakona i predloga međudržavnih sporazuma, a spada i u naše najvažnije filozofe i stvaraoce originalne teorije u prirodnoj filozofiji, matematičke fenomenologije. Zanimao se za druge prirodne nauke, pre svega za astronomiju, teoriju relativiteta i hemiju.
Bio je tvorac šifarskog sistema i glavni šifrant srpske i jugoslovenske vojske. Svirao je violinu i predvodio muzičku družinu „Suz“, koja je sve do početka Drugog svetskog rata imala jedno od glavnih mesta u boemskom životu Beograda. Dobitnik je brojnih nagrada i priznanja i bio je član nekoliko inostranih akademija nauka (Prag, Bukurešt, Varšava, Krakov) i naučnih društava.
Nakon smrti Jovana Cvijića, 1927. godine, kao i 1931, predlagan je za predsednika Akademije, ali vlasti nisu prihvatile ovaj predlog. Razlog je verovatno bio taj što je Mihailo Petrović Alas bio prvi privatni profesor, mentor a kasnije i blizak prijatelj princa Đorđa Karađorđevića, kraljevog brata, koji je 1925. uhapšen i nalazio se u kućnom pritvoru.Godine 1939. postao je počasni doktor Beogradskog univerziteta, a iste godine nagrađen je ordenom Svetog Save prvog reda.
Po svom naučnom radu i rezultatima Mihailo Petrović Alas spada u najveće srpske matematičare. Umro je umro 8. juna 1943. u svom domu na Kosančićevom vencu u Beogradu. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu dan kasnije, a od njega su se govorom oprostili episkop braničevski Venijamin Taušanović, akademik Milutin Milanković i rektor Univerziteta u Beogradu Nikola Popović.
Milanković je, između ostalog, rekao: “Pred smrtnim ostacima svoga besmrtnika, oplakuje srpska nauka svog najvećeg matematičara, Mihaila Petrovića. Sa njima se ta naša nauka, nošena širokim krilima njegovog genija, uzdigla do visine da je sagleda ceo naučni svet…”.
Autor: Biljana Živančević
